“Geleid worden door de Heer? Enkele spirituele vragen om jezelf te stellen”

door Morgan Beard

 Beslissingen nemen is vaak lastig. Vragen als “wat eten we vanavond?” of “wat zal ik vandaag aantrekken” zijn nog wel te doen, maar het wordt moeilijker als vragen aan de orde komen als “zal ik ingaan op dat aanbod om een nieuwe baan te nemen of zal ik bij mijn oude baas blijven?” Of: “Wil ik de rest van mijn leven samen doorbrengen met deze persoon?” “Hoe ga ik om met een conflict dat mijn gezin verscheurt?”

Op zulke momenten zou je wel willen, dat er zoiets als goddelijke leiding was. Nu is het zo, dat Emmanuel Swedenborg in feite veronderstelt, dat God ons inderdaad door ons dagelijks leven heengidst.

Bijv.: Vrede bevat in zichzelf vertrouwen op de Heer, een vertrouwen dat Hij alle dingen bestuurt en in alles voorziet en dat Hij alles tot een goed einde zal brengen. Als we dat van Hem geloven dan zijn wij ‘in vrede’ met onszelf, omdat we niets vrezen en niets wat ons kan overkomen maakt ons dan onrustig. In hoeverre we deze toestand kunnen bereiken hangt ervan af, hoever we komen met onze liefde tot de Heer. Al het slechte, m.n. vertrouwen op onszelf, berooft ons van deze toestand van vrede in en met onszelf (Secrets of Heaven, par. 8455).

Het is heel mooi zo’n gevoel van vrede en vertrouwen te hebben, maar in tijden van crisis en besluiteloosheid zouden we wel iets bijzonders en duidelijkers willen vernemen. Een richtingwijzende tekst bijv. als een wegwijzer wellicht: “De rest van je leven is - die kant op!” Maar omdat zulke aanwijzingen er niet zijn, is er dan misschien iets anders, waar we leiding uit kunnen afleiden?

Swedenborg schrijft op vele plaatsen van zijn werken over het open-zijn voor goddelijke leiding, maar in zijn Divine Providence wijdt hij er een hoofdstuk aan (par. 154-174) en beschrijft hij enkele methoden, die God gebruikt om ons te leiden. Swedenborg zegt, dat we vanaf het moment dat we geboren worden deel uitmaken van het goddelijke en daarom kunnen wij in principe geleid worden door Gods liefde en wijsheid, zelfs als we er later voor kiezen om dat te verwerpen (par. 164). Maar hoe meer wij God liefhebben des te meer vloeit Gods presentie in ons en die leidt ons in een proces, dat Swedenborg verlichting noemt.

Maar hij beschrijft nog een andere weg, waardoor God mensen leidt, d.i. door het Woord. “Lees de Bijbel” klinkt wel een beetje als het goedbedoeld advies van een vroom christen, maar voor Swedenborg is het Woord meer dan alleen maar de letterlijke tekst van de Bijbel; het bevat een diepere, innerlijke betekenis, die in wezen precies gaat over wat het betekent te leven en te groeien als een ‘geestelijk mens’: “Het Woord betekent alles wat goddelijk en waar is en dat komt van God en van het goede, m.a.w. de goddelijke wijsheid komt voort uit de goddelijke liefde” (Divine Providence, par. 172-3).

Hij zegt dan verder: De enige manier, waarop het Woord onderwezen kan worden, is indirect, door onze ouders, leraren, predikers, en door boeken te lezen. En toch zijn niet zij het die ons onderwijzen: de Heer gebruikt hen alleen maar als middelen. Predikers weten dat zelf ook heel goed, Zij zeggen ook, dat zij niet uit zichzelf spreken, maar uit de Geest van God en dat al het ware evenals al het goede bij God vandaan komt. Zij kunnen spreken tot het verstand van velen en velen zelfs overtuigen, maar zij kunnen niet iemands hart raken. En wat niet in het hart landt houdt ook geen stand in ons denken. (Divine Providence, par 172, 6).

Dit citaat bevat een belangrijk stukje van de puzzle, namelijk ‘liefde’. “Alleen wat in het hart (blijvend) binnenkomt is blijvend, als het alleen ons verstand raakt, verdwijnt het uiteindelijk uit onze gedachten ” betekent, dat zelfs wanneer we een geweldig stuk wijsheid horen, we het niet werkelijk horen, tenzij ook de liefde van en tot God in ons hart er als klankbodem is. Als we God (het goddelijke) niet liefhebben en de liefde tot andere mensen niet omhelzen (wat kenmerkend is voor het goddelijke), dan kunnen we niet geleid worden (door God).

Dus als we het Woord beschouwen als een aardse vertegenwoordiging van Gods liefde en wijsheid en als zijn lessen kunnen worden uitgedrukt door mensen, die wij kennen, dan betekent goddelijke leiding ontvangen niets anders dan aandacht schenken aan alle leraars rondom ons. Misschien spreekt God wel iedere dag tot ons door de mensen, die wij ontmoeten, door de lessen die wij van het leven zelf leren.

Hoe kan dit ons op een praktische manier helpen? Als geleid worden door de Heer betekent geleid worden door de liefde dan is het antwoord op bijna iedere vraag in het leven “Waar zou de liefde mij leiden om te doen?” Het antwoord op de vraag over dat aanbod van een nieuwe baan kan dan worden “Welke baan zou het beste zijn voor de meeste mensen?” Als de vraag is “Waar vind ik een goede relatie?” dan kan het antwoord zijn “Waar vind ik iemand, die in dezelfde dingen plezier beleeft als ik doe?”

Waar zou de liefde jou heenleiden, denk je?

—