Preek(je) gehouden op de 3e zondag in de Veertigdagentijd 28 februari 2016 in de Oude Kerk n.a.v. Lukas 13: 6-9, waarna de Maaltijd van de Heer gevierd werd.
Waar zijn de vijgen?
In de wijngaard staat een boom, een vijgenboom. Hij valt wel op temidden van alle wijnranken. Hij steekt er een beetje bovenuit. Hij voelt zich ook anders, heel anders. Hij is bijzonder, dat zie je meteen.
Waarom ben ik er eigenlijk?, zo vraagt hij zich af. En wat doe ik hier eigenlijk? Wat is mijn taak? Of sta ik hier alleen maar voor de sier, voor het mooi?
En dan staat er ineens iemand bij de boom, met een stok in zijn hand, en hij vraagt aan de boom: hoe heet jij eigenlijk? De boom antwoordt keurig volgens het boekje en zegt: ‘vijgenboom’. Okay, zegt de man met de stok, ik zal eens kijken en hij kijkt goed naar de stam en naar de bladeren. Die lijken allemaal verrekt veel op die van een vijgenboom. Maar dan gaat hij verder met zijn onderzoek, tilt nog eens wat bladeren en takken omhoog en tuurt of hij ergens een vijg bespeurt. Nee, geen één...en hij zegt tegen de vijgenboom. Ben jij eigenlijk wel een vijgenboom? Of lijk je alleen maar op een vijgenboom? Want ben je niet pas echt een vijgenboom, als je ook vijgen aan je takken hebt hangen?
Ik ben een vijgenboom en ik sta midden in de wereld, midden in Gods wijngaard en iemand vraagt mij: hé, jij staat daar wel, maar waar zijn jouw vijgen? Hoe laat je zien, wie je bent? Hoe merken anderen, dat je bijzonder, anders bent? Je denkt misschien zelf, dat je een hele piet bent en je bladerdek is vol en wijds, maar wat heb je aan een vijgenblad, behalve dat je er iets mee kunt bedekken, wat je liever niet wilt laten zien? Speel je liever verstoppertje en ben je misschien bang voor de inspecteur?
De kerk is een vijgenboom, de gemeente van Christus in de wereld en in Meppel is een vijgenboom en zij staat daar fier en trots op het Marktplein, hier en daar. Hé, hoge boom, je staat daar al eeuwen en decennia, maar laat eens zien, wat je voortgebracht hebt? Verstop je je achter je tradities, achter je omvang, achter je vanzelfsprekende presentie, je uitgroei en je uitwassen? Ik kom eens even kijken onder je bladerdek...is er nog een vijg te bespeuren? Kunnen andere mensen van je opbrengst leven? Is jouw bestaan een bron van leven en voeding voor anderen of sta je daar alleen maar wat in de wind te wiegen en jezelf te kietelen?
Dan zegt iemand: nou, die boom kunnen we net zo goed omhakken. De beuk d’rin! Dat hoor en zie je overal: met de kerk gaat het bergafwaarts; het is één grote afbraak en teloorgang. Zo gaat dat met kerken, die er alleen maar voor zichzelf zijn; die misschien wel imposant lijken, maar weinig te bieden hebben, niets opbrengen.
Godzijdank is er iemand in deze wereld gekomen, die ons geleerd heeft geduldig te zijn, barmhartig en hoopvol. Die gezegd heeft: geef die vijgenboom nog een kans. Ik zal er nog eens wat omheen spitten, zodat hij zich wat steviger kan wortelen. Hij heeft wat verdieping nodig, zodat zijn wortels dieper reiken en raken aan de bronnen van het leven.
Hoe zou een gemeente kunnen blijven bestaan als zij zich nooit verdiept in haar bronnen, waaruit zij moet leven? Pas dan zal zij vrucht voortbrengen en er zijn voor de ander.
En een beetje mest eromheen kan ook geen kwaad. Laat ik het zo zeggen: een kerk, en ook wijzelf, zullen niet zonder ‘shit’ kunnen groeien! Natuurlijk hebben we allemaal de schurft aan ‘shit’, maar niemand komt er onderuit en we krijgen er allemaal een portie van. En soms zie je dan gebeuren, dat onze levensboom er door gaat groeien en bloeien. De verdieping en de mest gaan samen op en zorgen uiteindelijk samen voor vruchten aan de boom, vijgen aan de vijgenboom.
De tuinman ziet niets liever dan dat wij vrucht dragen en zó iets betekenen voor anderen.
Dank u wel, tuinman, dat U ons nog even laat staan en dat U ons nog kansen biedt om te groeien en te bloeien en vrucht voort te brengen. Deze samenkomst en de viering van de Maaltijd zijn daar het zichtbare bewijs van. Als wij allen dat zó mogen zien en beleven dan begint deze gelijkenis wortel te schieten in de werkelijkheid van het leven van alledag.
